Expanded Performance

Expanded Performance trailer made Tanja Busking
Watch on Stroom Den Haag YouTube channel

30 september t/m 16 december 2012
Kick off: zaterdag 29 september 2012, 17 uur
Speciaal openingsprogramma met korte films
Finissage: zondag 16 december 2012, 15 uur
Feestelijke middag met diverse activiteiten

Locatie: Hogewal 1-9, Den Haag
Open: woensdag t/m zaterdag, 12-17 uur

BEZOEK OOK ONS TUMBLR BLOG:
expanded-performance.tumblr.com

Voor artikelen in de pers: klik hier

Dit najaar staat het programma van Stroom Den Haag drie maanden in het teken van performance, in de brede zin van het woord. We willen in dit programma praktijken van wat we 'expanded' performance kunst noemen onderzoeken, het format van de tentoonstelling openbreken en het publiek intensief bij dit alles betrekken. Expanded Performance zal geen kant en klare tentoonstelling bij de opening presenteren maar zal, door de performances, activiteiten en het publiek, door de tijd heen veranderen. Het publiek kan deze veranderingen volgen via het Tumblr blog of via rondleidingen die bezoekers meenemen door het gebouw en de ingrepen van de kunstenaars. Expanded Performance kent meerdere snelheden en lagen, die lichten we hier onder kort toe.

PROGRAMMA ONDERDELEN

- Leesgroep o.l.v. kunstenaar Maria Pask
De leesgroep o.l.v. Maria Pask buigt zich tijdens Expanded Performance over het idee van 'expanded' performance, institutionele werkvormen en publieksengagement. Een lijst van besproken teksten staat online. >> lees meer

- Architecturale ingreep
door Thomas Heyer en Jakob Kunst
Deze twee jonge Haagse vormgevers ontwikkelen het concept dat alle onderdelen van Expanded Performance aan elkaar verbindt. Wie Stroom binnenkomt zal weten dat hij nu onderdeel uitmaakt van Expanded Performance.>> lees meer

- Nieuw werk van vijf internationale kunstenaars
Ruth Buchanan (Nieuw Zeeland), Leidy Churchman en MPA (VS), Vlatka Horvat (Kroatië/VS), Adrien Tirtiaux (België). Deze kunstenaars nemen een bijzondere positie in in wat we het veld van expanded performance kunnen noemen.

Leidy Churchman en MPA hebben bij Stroom het project Painting Rooms ontwikkeld. De installatie bestaat uit grote schilderijen, muren en metalen staven en bevat ook een zwart-wit video waar de acties van de twee kunstenaars met deze materialen te zien zijn. >> lees meer

Vlatka Horvat komt uit de theaterwereld en is als beeldend kunstenaar gefascineerd door de relatie tussen mensen en hun omgeving. Vaak zet ze de kijker daarmee op het verkeerde been, brengt ons aan het lachen, toont het onverwachte. Tijdens Expanded Performance presenteert zij o.a. het project Replacements. Elke dag voor de duur van de tentoonstelling kiest een medewerker van Stroom een object uit het gebouw, verplaatst het naar de tentoonstellingsruimte en vervangt het object dat daar de dag ervoor was geplaatst. >> lees meer

Adrien Tirtiaux werd oorspronkelijk als architect opgeleid en zijn gevoel voor gebouwen en hun gebruik zie je terug in zijn beeldende werk. Tirtiaux laat de kijker zelden met rust en zal doorgaans verwachten, of zelfs simpelweg eisen, dat je je gedrag aanpast wil je zijn werk zien. Dit is ook het geval voor het project The Great Cut (2012) dat Tirtiaux ontwikkelt voor Expanded Performance. Dit project heeft niet alleen betrekking op de tentoonstellingsruimte van Stroom, maar op de gehele instelling en de mensen die er werken.  >> lees meer

Ruth Buchanan werkt op een veelzijdige manier met taal, veel van haar installaties omvatten een combinatie van geluidswerk en prints. Door gebruik te maken van haar stem plaatst Buchanan de kijker in een subtiel onder handen genomen ruimtelijke opstelling. De toeschouwer betreedt een subtiel uitgewerkt scenario: een groot gordijn, een muur, een paar stoelen. Niets is aan het toeval overgelaten, toch dringt niets zich op. >> lees meer

- Lezing Anthony Huberman
Donderdag 11 oktober 2012, 20 uur
Curator en auteur Anthony Huberman is directeur van The Artist's Institute in New York. Zijn tekst Take Care (2011) is een van de belangrijke inspiratiebronnen voor Expanded Performance.

- I Proclaim, You Proclaim, We Proclaim
Zaterdag 3 en zondag 4 november 2012, 17 uur
Dit tweedaagse performance event richt zich op de presentatie en performance van gesproken woord, tekst en taal. Met Nicoline van Harskamp, Louise Hervé & Chloé Maillet, Léa Lagasse, Pierre Leguillon, Sarah Pierce, Alexandre Singh en Cally Spooner. Curator Capucine Perrot.

- Serendipitous Circuit
5 november t/m 16 december 2012
Serendipitous Circuit, een project van kunstenaar Léa Lagasse, presenteert een serie tentoonstellingen op papier, die worden getoond op een 'bibliotheekwiel'. Een aantal kunstenaars, curatoren en schrijvers is uitgenodigd om aan dit project mee te werken: Arnold Mosselman, Pedro Gadanho, Anthony Huberman, Will Holder, The Grand Domestic Revolution by Casco Office for Art, Design and Theory.

- Vier kwartier met Arno van Roosmalen
Woensdag 21, 28 november + 5, 12 december 2012
Tussen 12.30 en 13.30 uur is alles is bespreekbaar.

- Lunchgesprek met Sarah Rifky en Manuela Moscoso
Maandag 3 december 2012, van 12 tot 13 uur
Besloten bijeenkomst. Meer info: klik hier
Bijeenkomst over onderwerpen als institutionele werkvormen en publieksbereik i.h.k.v. het International Visitors Program van het Mondriaan Fonds.

- Lezing Pedro Gadanho
Donderdag 6 december 2012, 20 uur
Reserveren verplicht: klik hier
Pedro Gadanho is een architect, curator en schrijver die op dit moment werkzaam is in New York, waar hij als Curator for Contemporary Architecture verbonden is aan het Department of Architecture and Design van het MoMA. In zijn lezing zal hij meer vertellen over zijn onderzoek naar 'performance architectuur'. Peter Gadanho is een van de grote inspiratiebronnen voor Expanded Performance.

- Stad School
Zaterdag 8 december 2012
De Nederlandse architect Anne Holtrop zal met zijn studenten van het Sandberg Instituut, Studio for Immediate Spaces, een performance event organiseren. Daarbij hernemen, vernieuwen, onderzoeken zij historische stadsperformances en kijken hoe die zich verhouden tot het nu en de situatie van de stad Den Haag. Holtrop en de Studio for Immediate Spaces werken hiervoor samen met The One Minutes Foundation.

- Lezing Vlatka Horvat
'Reorganization of space and spatial relations'
Dinsdag 11 december 2012, 17 uur
Locatie: Auditorium KABK (Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten), Prinsessegracht 4, Den Haag.
Aanmelden niet nodig. Meer over Vlatka Horvat: klik hier.

- Expanded Performance: Life on Film
Donderdag 13 december 2012, 20 uur
Locatie: Het Nutshuis, Riviervismarkt 5, Den Haag
Toegang: € 7,50 (met korting: € 5,-)
Een avond over film en performance kunst. Al sinds de jaren 50 wordt er performance voor film gemaakt, maar het hedendaagse resultaat is niet vergelijkbaar met dat van 60 jaar geleden. Reserveren via Het Nutshuis.

- Presentatie resultaten workshop Vlatka Horvat
Vrijdag 14 december 2012, 16 uur
Locatie: KABK (Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten), ruimte PB 225, Prinsessegracht 4, Den Haag
Vlatka Horvat zal gedurende één week met derde jaars studenten 3d en Autonoom van de KABK rond het thema van Expanded Performance werken in een intensieve workshop. De eindresultaten van die workshop worden deze middag gepresenteerd.

- Finissage Expanded Performance
Zondag 16 december 2012, vanaf 15 uur
Feestelijke afsluiting met rondleidingen door Adrien Tirtiaux. Tevens vertoning van de One Minutes performance filmpjes die zijn gemaakt tijdens Stad School. En performances door Dynamics-Of-Performance (The Belgian Job) en studenten van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag (KABK).

- Lezing Adrien Tirtiaux
'Things design themselves'
Dinsdag 18 december 2012, 17.00 uur
Locatie: Auditorium KABK (Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten), Prinsessegracht 4, Den Haag.
Aanmelden niet nodig.

- Boekwinkel San Serriffe
San Serriffe presenteert tijdens Expanded Performance een selectie boeken, die aansluiten bij het thema van dit project en nieuwe verbindingen leggen. San Serriffe is een Amsterdamse boekwinkel die zich richt op onafhankelijke uitgaves en small press publicaties.

- Grafische vormgeving Expanded Performance
Niels Berk ontwerpt de 'huisstijl' voor Expanded Performance. Zijn ontwerp sluit aan bij het dynamische, veranderlijke karakter van het programma en verbindt alle verschillende projectonderdelen met elkaar.

- Vier kwartier met Arno van Roosmalen
21, 28 november + 5, 12 december 2012
(tussen 12.30 en 13.30 uur). Alles is bespreekbaar.

ACHTERGROND

Er zijn eigenlijk drie grote inspiratiebronnen voor dit programma. De titel Expanded Performance is ontleend aan het beroemde essay Sculpture in the Expanded Field uit 1979 van Rosalind Krauss. Daarin beschrijft zij hoe sculpturen steeds diverser worden en kunstenaars, tegen het modernistische primaat in, verschillende posities innemen in wat zij het 'expanded' veld van de sculptuur noemt. Er is geen sprake meer van een medium en een aantal bijbehorende conventies. Sculpturen kunnen nu ook buiten in de natuur zijn, tijdelijk van aard of ready made. In performance kunst zien we een vergelijkbare ontwikkeling. Performance kunst belichaamde historisch gezien de conceptuele werkwijze: het idee stond boven het product en er was geen eindproduct dat geëxposeerd, gekocht of verkocht kon worden. Enkel het moment van de performance telde. Deze historische fetisj van de aanwezigheid, zowel van het lichaam van de kunstenaar als van het publiek, is steeds minder dominant. Performance kunst is veranderd van een kunstvorm gedomineerd door de credo's onherhaalbaar, ondocumenteerbaar, onverkoopbaar naar een kunstvorm waar herhaling, documentatie en objecten onderdeel van uitmaken. Deze meer uitgebreide of diverse manier van met performance kunst omgaan is waar dit project zich op richt en wat we bedoelen met expanded performance.

Een ander belangrijke inspiratie is de tekst Take Care van Anthony Huberman (2011). Huberman karakteriseert kleine kunstinstellingen (waar Stroom als niet-museum zichzelf toe rekent) in termen van hun gedrag, het hoe plaatst hij boven het wat. Kleine kunstinstellingen moeten zich onderscheiden in hoe ze werken en hoe ze zich gedragen. Bijvoorbeeld. In plaats van een tentoonstelling te beschouwen als een manier om objecten en processen in het gareel te houden, en ze te gebruiken om als curator een punt te maken of een stelling te bewijzen, zou je in een tentoonstelling samen met het publiek kunnen ontdekkenhoe dat punt dat je wilde maken zich gedraagt en hoe het zich ontwikkelt. Je volgt dan in het openbaar, met anderen, het leven van een idee in plaats van dat je op voorhand al de uitleg klaar hebt liggen. De opening van een tentoonstelling is dan het begin van een denkproces, van een curatorieel idee en niet het einde ervan. Dat gaan we met Expanded Performance heel letterlijk uitproberen. Huberman noemt dit een meer affectieve benadering van instellingen en curatoren die minder gericht is op 'weten' en 'uitleggen' en meer op 'geven om' of 'zorgen voor' en cruciaal, je moet er tijd voor nemen. Expanded Performance verkent de mogelijkheden voor een alternatieve programmering waarbij vertragen, tijd nemen, met je publiek een thema exploreren en een affectieve manier van werken centraal staan. Huberman geeft op 11 oktober 2012 een lezing bij Stroom Den Haag. >> meer info klik hier.

Tenslotte was de lezing van Pedro Gadanho tijdens het TodaysArt festival in september 2011, een belangrijke inspiratie. Think of how to stimulate social space, rather than worrying about the form of it. How people use the space, is more important than how it is made. Zo typeerde Gadanho in zijn lezing de term performance architectuur. Gadanho legt een verbinding tussen performance kunst en verschillende architectuurpraktijken en laat zien dat architecten de techniek van performance inzetten om iets teweeg te brengen en een relatie met het publiek aan te gaan (of dat nu bewoners zijn, toevallige voorbijgangers of bezoekers aan een project). Voorbeelden hiervan zijn kritische, snelle en collectieve acties of tijdelijke plekken voor ontmoeting. Gadanho onderscheidt een aantal vormen van performance architectuur zoals Social Space waarbij het gaat om de stimulerende werking van een (ruimtelijke) ingreep of City Space waarmee hij doelt op de manier waarop je de ruimte van de stad ervaart, niet vanuit de wetenschap van planning, maar vanuit de zintuigen en je lichaam. In De Stad School maar ook in de projecten van de deelnemende kunstenaars en de architecturale interventie, komt dit performatieve aspect van de ruimte, de stad en architectuur tot uitdrukking. Gadanho geeft op 6 december 2012 een lezing bij Stroom Den Haag. >> meer info klik hier.

Expanded Performance werd ontwikkeld in het kader van de zogenaamde Curatorial Intensive over performance kunst georganiseerd door de Amerikaanse organisatie Independent Curators International. Het project werd bij Stroom verder uitgewerkt in relatie tot architectuur en stedelijke ruimte.

Speciale dank aan: Mondriaan Fonds, Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, Haagsche Bluf Fonds/Prins Bernhard Cultuurfonds en de Gemeente Den Haag.

Partners: REWIRE festival, Het Nutshuis en Cinedans.

PERS
PAJ: A Journal of Performance and Art, #105 (2013)
Bomblog, 6 februari 2013
Verenigde Sandbergen, #73 (februari 2013)
Colta.ru, 24 januari 2013
Trendbeheer, 14 december 2012
Metropolis M, #6, dec. 2012-jan. 2013
Jegens & Tevens, 5 december 2012
Frieze blog, 14 november 2012
Endless Lowlands, 13 november 2012
ArtForum, november 2012
(H)Art, 8 november 2012 (#103)
Tubelight, #83, november-december 2012
de Volkskrant, 12 oktober 2012

29 Sep '12 - 16 Dec '12
Hogewal 1-9, Den Haag
Entree: gratis