nu monument: Hans van Houwelingen

lezing over zijn werk, monumenten en openbare ruimte

Woensdag 23 januari 2008, 20:00 uur
Locatie: Hogewal 1-9


De integrale registratie van deze lezing is te bekijken op dvd in de bibliotheek van Stroom.

Verslag van deze lezing op Archined
'Gedenktekens als werktuigen van het publiek domein'
(door Iris Schutten)

Kunstenaar Hans van Houwelingen staat bekend om zijn veelzijdige en kritische blik op kunst in de openbare ruimte en op de samenleving, zijn provocerende houding ten aanzien van de cultuurpolitiek, én om de vele en soms geruchtmakende projecten die hij in de openbare ruimte realiseerde. Hans van Houwelingen zal deze avond ingaan op de achtergrond van zijn werk en zijn aspiraties. Daarbij is er met name aandacht voor de noodzaak tot, betekenis van en mogelijkheden voor het hedendaags monument.

In diverse situaties heeft Van Houwelingen door soms schrijnende, vaak humoristische, dan weer ontregelende ingrepen het idee van 'het monument' geactualiseerd. Met 'De Zuil van Lely' in Lelystad bijvoorbeeld, veroorzaakte Hans van Houwelingen een stevige discussie tussen bestuurders en stedelingen. Het project mocht rekenen op de volle aandacht van zowel de landelijke pers als radio en televisie. In 2002 pakte Van Houwelingen het in 1983 door Piet Esser gebeeldhouwde bronzen beeld van ingenieur Lely op uit de stad, om het op een door hemzelf ontworpen metershoge zuil te zetten. Esser gaf echter geen toestemming om het beeld op de zuil te laten staan. Het Lely-monument van Mari Andriessen dat sinds 1954 op de Afsluitdijk stond, voorzag in een fantastisch vervolgscenario. Dit beeld werd ook van zijn sokkel gelicht. De Mari Andriessen Stichting gaf goedkeuring aan een tweede gietsel van het beeld. Ongenaakbaar peilt het oude monument sindsdien de poldercultuur vanaf ' De Zuil van Lely'.

Hans van Houwelingen (1957, Harlingen) woont en werkt in Amsterdam en volgde zijn opleiding aan de ABK Minerva in Groningen (1978-1984) en aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam (1985-1988). Hij neemt regelmatig deel aan tentoonstellingen in binnen- en buitenland, realiseert kunstprojecten in of zonder opdracht, en is publicist. De monografie 'STIFF, Hans van Houwelingen vs. Public Art' (Artimo, 2004) biedt een zeer uitgebreid overzicht van zijn werken. 

nu monument
Na de workshop 'NabeeldWillem II, een tijdelijk monument voor het koninkrijk' (zomer 2007) vormt de lezing van Hans van Houwelingen een introductie voor het programma 'nu monument'. Dit programma is gebaseerd op de vraag naar de (on)mogelijkheid van een hedendaags monument. Als instelling die zich onder meer bezighoudt met kunst en de openbare ruimte, onderwerpt Stroom de relatie tussen ontwikkelingen in de actuele kunst, de maatschappij en de status van de openbare ruimte voortdurend aan een kritische blik. Kan hedendaagse kunst een functie hebben in het creëren en onderhouden van een collectief bewustzijn; in het herinneren, herdenken of zelfs verheerlijken van personen of gebeurtenissen? Kan zij bevolkingsgroepen samenbrengen? Kan zij werkelijk betekenis geven aan openbaarheid?

Deze en andere vragen staan centraal in het Stroom programma 'nu monument', dat verder bestaat uit een educatief project bij 'Nabeeld Willem', de workshop/tentoonstelling ‘Werkplaats Thorbecke', de expositie 'Since we last spoke about monuments' (gastcurator Mihnea Mircan, (Roemenië), lezingen en een tafelgesprek (najaar 2008).

Hans van Houwelingen
foto: Henk Augustijn (frame uit filmregistratie)
Hans van Houwelingen, De Zuil van Lely
foto: Studio Wierd
de zuil in de oorspronkelijke situatie
foto: Veronique Hoedemakers