Rob Birza, 'Tantratrijn', 2007

Centrum Den Haag: Spui - Grote Marktstraat - Kalvermarkt

Vanaf het moment dat hij in de jaren tachtig in Nederland furore maakte, heeft Rob Birza (1962), zoals dat toen heette, de kunstgeschiedenis geciteerd. ‘Voor mij begint moderne kunst bij de Egyptenaren,' laat Birza weten. ‘En niet pas bijPicabia, Picasso of een van die andere moderne klassiekers.' Daarnaast is hij ook altijd geïnteresseerd geweest in niet-westerse culturen. Tijdens zijn vele reizen, met name naar India, komt hij andere beeldtalen tegen die hij mee naar huis neemt. In zijn schilderijen, beelden en installaties maakt hij combinaties van beelden uit de kunstgeschiedenis met de beeldtaal van alledag (strips, reclame) én met die van niet-westerse culturen. Het kunstwerk dat ontstaat, toont de toeschouwer verschillende perspectieven die allemaal even waardevol zijn. Indirect zorgt het ervoor dat je je bewust wordt van je eigen - beperkte - blik.

Ook voor zijn sokkelbeeld 'Tantratrijn' putte Birza uit verschillende werelden. Allereerst zijn daar de meerarmige tantrabeelden uit het hindoeïsme en boeddhisme waarnaar het eerste deel van de titel verwijst. Het ‘trijn' refereert aan de poppenkastpoppen Jan Klaasen en Katrijn: super-Hollands dus. Daarnaast heeft Birza beelden uit de kunstgeschiedenis in deze sculptuur verwerkt. Zo doet de hoofdfiguur van zijn sokkelbeeld door zijn houding en het gat in zijn lijf denken aan Zadkines De verwoeste stad (1951). Het beeld dat deze Russisch/Franse beeldhouwer ter herinnering aan het bombardement van mei 1940 voor Rotterdam heeft gemaakt. Indirect verwijst het gat in het lijf naar de gaten in de beelden van de beroemde Engelse beeldhouwer Henry Moore.

Het goud van het messing en de felle kleuren autolak waarmee de poppenkastpoppen zijn beschilderd, roepen Tibetaanse beelden in herinnering. Het resultaat is een kleurrijke en feestelijke sculptuur waarin beeldtaal van uiteenlopende culturen tot één geheel zijn samengesmolten. Als vanzelfsprekend glijdt je oog mee van de ene in de andere stijl.