Jos Kruit, 'Zonder titel', 2007

Jos Kruit, Zonder titel, 2007
Centrum Den Haag: Spui - Grote Marktstraat - Kalvermarkt

Prikkeldraad bijeengehouden door koeiendarm. Zo zagen de eerste beelden eruit die Jos Kruit (1945) exposeerde. Nationale bekendheid kreeg zij in één klap in 1994. Rudi Fuchs, destijds directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, toonde toen twee beelden van haar in de tentoonstelling 'Couplet II'. De transparante 'Paardenkathedraal' werd het bekendst. Deze ruimtelijke sculptuur had Kruit opgebouwd uit achttien rozerode, verlengde paardenbenen van hars. De benen zijn telkens als paar gegroepeerd en vervolgens tot koepels aan elkaar gekoppeld met stalen buizen. Aangezien de paardenbenen van de binnenkoepel gestrekt zijn en de buitenste benen geknield, verkrijgt het beeld een merkwaardige draaiing.

Net als de 'Paardenkathedraal' bezitten andere sculpturen van Kruit een grote ruimtelijkheid. Daarnaast is deze beeldhouwer in haar werk altijd op zoek naar beweging en evenwicht. Dat geldt ook voor haar sokkelbeeld. Ook hier is sprake van een open constructie waarbij je het gevoel krijgt dat die binnen de ruimte van de sokkel iets draait. Wat het sokkelbeeld is blijkt niet gemakkelijk te benoemen. Desondanks is het in de verte wel herkenbaar. Op de sokkel staat, iets schuin geplaatst, een zandkleurige cilindrische huls die aan één kant open is. De buitenkant is glad gepolijst. Motorkappen en vliegtuigen daar moet je onwillekeurig even aan denken. Binnenin de huls ontwaar je, tegen een matte binnenwand, een stuur op een hoge paal. Zowel stuur als paal zijn gelakt alsof het hout is. Associaties met stuurwielen en masten van boten komen direct bovendrijven. Toch ziet het totale beeld zelf er niet uit als iets concreets. Kruit heeft voor haar sokkelbeeld de sokkel van Geert Lap als vertrekpunt genomen. De sculptuur is bijvoorbeeld twee keer zo lang en voor de helft open. Voor Kruit gaat het allereerst om verhoudingen, oppervlakte, materiaal, ruimtelijkheid en beweging. Kortom haar sokkelbeeld is een echt beeldhouwers beeld.