Eja Siepman van den Berg, 'Nike', 1993

Eja Siepman van den Berg, Nike, 1993
Centrum Den Haag: Spui - Grote Marktstraat - Kalvermarkt

De beroemdste godin van de overwinning staat in het Louvre: de gevleugelde 'Nike van Samothrace'. Een meesterwerk van laat-Griekse beeldhouwkunst, waarvan helaas het hoofd ontbreekt. Ook Den Haag heeft haar ‘Nikes'. Eén ervan is gemaakt door beeldhouwer Eja Siepman van den Berg (1943) voor het sokkelproject. Haar 'Nike' in het stadscentrum heeft geen vleugels (enkel een stukje bovenarm), geen onderbenen en voeten, en evenals haar antieke evenknie geen hoofd. De godin is in een torso herschapen.

De Franse beeldhouwer August Rodin (1840-1917) vond als eerste dat een fragment van een lichaam, zoals de tors, een hand of een voet, voldoende beeldkracht bezit om autonoom te kunnen functioneren. Hij verhief de incompleetheid tot esthetisch principe en inspireerde daarmee talloze kunstenaars. Siepman van den Berg kwam langs een andere weg uit bij de tors, het hoofdthema van haar oeuvre. Als jonge kunstenaar had zij grote bewondering voor de Roemeens/Franse beeldhouwer Constantin Brancusi (1876-1957), die onder andere van het hoofd in verschillende stappen kwam tot het volmaakte ei.

Net als Brancusi zocht Siepman van den Berg naar de essentie door de menselijke gestalte verregaand te abstraheren. Haar zoektocht eindigde met het weglaten van ledematen. Met de tors kan zij zich volledig concentreren op de vorm, wat de sculpturale kwaliteit verhoogt. De romp leent zich het beste voor de weergave van een emotionele spanning, juist omdat hij incompleet is. Siepman van den Berg weet die spanning onder de strakgespannen, glimmende huid van haar bronzen en marmers voelbaar te maken. Gestileerd en tot in de perfectie afgewerkt, stand en pose in volkomen rust, weerspiegelen haar ogenschijnlijk afstandelijke, maar oh zo sensuele beelden de zuiverheid van het jonge, zelfbewuste leven. Onoverwinnelijk als Nike.