Tools for Imagination: Aldo van Eyck – 100

Vrijdag 16 maart 2018, 13:00-18:00 uur
Locatie: diverse locaties in Amsterdam:
Van Eesteren Museum, Burgerweeshuis en Academie van Bouwkunst Amsterdam
Volledig programma: scroll naar beneden


Vrijdag 16 maart 2018 is het honderd jaar geleden dat Aldo van Eyck geboren werd. Dit is voor het Van Eesteren Museumgebiedsontwikkelaar BPD, Stroom Den Haag en Academie van Bouwkunst Amsterdam aanleiding voor een gezamenlijk programma rond de speelplaatsen van Van Eyck.

In het naoorlogse Amsterdam raakte Jakoba Mulder, adjunct-directeur van de afdeling Stadsuitbreiding en Stadsontwikkeling van Amsterdam, overtuigd van het belang van publieke speelplaatsen. Ze gaf in 1947 de opdracht aan Aldo van Eyck om een speelplaats te maken voor het Bertelmanplein. Met beton en metaal als zijn belangrijkste materialen ontwierp hij een rechthoekige zandbak met ronde, betonnen tafels, een klimrek en een paar tuimelrekjes. Met deze elementen maakte Van Eyck vervolgens een compositie, wat hij nadien honderden keren zou doen, zonder in herhaling te vervallen. Van Eyck presenteerde de speeltuinen als een humaan alternatief voor de formele en grootschalige top-down ideeën van het modernisme. Hij richtte zich op het alledaagse gebruik van de stad, benutte vergeten tussengebieden, levenloze pleinen te midden van brede straten en de te grote, open ruimtes van de uitbreidingswijken. Met ogenschijnlijk gemak en simpele ingrepen (gekleurde tegels, struiken en bomen, geometrische vormen als cirkel, vierkant en driehoek en modulaire speelelementen) maakte Van Eyck van non-plekken, publieke ontmoetingsplekken waar gespeeld en verbleven kon worden. De abstracte speelobjecten stimuleerden de beweging en de verbeelding die van nature in het kind aanwezig is. Ze legden niets op, ze maakten iets mogelijk.

In het Van Eesteren Museum, het Burgerweeshuis en de Academie van Bouwkunst Amsterdam openen op 16 maart verschillende presentaties rond de ideeën van Van Eyck over spelen en de stad.

PROGRAMMA

13.00 uur - Van Eesteren Museum
Noordzijde 31, Amsterdam
In en met het Van Eesteren Museum kan je de wederopbouw architectuur en -kunst van Amsterdam ontdekken. Afgelopen najaar heeft het museum een nieuw paviljoen geopend in het Sloterplark, midden in het beschermde stadsgezicht langs de noordoever van de Sloterplas.
Langs die oever en op het Bastion West initieert het Van Eesteren Museum nu een beeldentuin, met daarin een fraai speeltoestel afkomstig uit een van de speeltuinen van Aldo van Eyck. Samen met de 100ste geboortedag van Van Eyck de aanleiding voor een expositie over de speelse stad waarin de erfgoedkant van de speeltuinen belicht wordt.

13.00 uur: Ontvangst door Anouk de Wit, directeur
13.05 uur: Opening van de expositie De speelse stad door Ronald Mauer, dagelijks bestuurder namens D66 in stadsdeel  Nieuw-West en onder meer portefeuillehouder Stedelijke Vernieuwing & Gebiedsontwikkeling en Kunst & Cultuur.
14.30 uur: Vertrek naar Burgerweeshuis

15.00 uur - Burgerweeshuis
IJsbaanpad 3B, Amsterdam
In het Burgerweeshuis van Aldo van Eyck is sinds januari het hoofdkantoor en het regiokantoor Noord-West van BPD gevestigd. In de expositieruimte van BPD presenteert Céline Condorelli de tentoonstelling Proposals for a Qualitative Society (Spinning), die eerder bij Stroom Den Haag te zien was >> zie hier. Een carrousel en tollen nodigen uit om te spelen, terwijl voorbeelden van historische speelplaatsen spel als een belangrijke uiting van cultuur presenteren. Proposals for a Qualitative Society (Spinning) biedt daarmee zowel speelplezier als de gelegenheid om na te denken over de rol van kinderen in onze samenleving. Er ontstaat een bijzondere doorwerking van de ideeën van Condorelli over een kwalitatieve samenleving en de architectuur van Aldo van Eyck. Van Eyck geloofde in een samenleving gebaseerd op dialoog, relaties en gemeenschapszin. Zijn speeltuinen zijn daarvan sprekende voorbeelden, evenals het Burgerweeshuis.

15.00 uur: Ontvangst door Sharon Oldenkotte-Vrolijk, directeur Kunst en Cultuur, BPD
15.10 uur: Toelichting Francien van Westrenen op de tentoonstelling
15.30 uur: Rondleiding door het gebouw
16.00 uur: Vertrek naar Academie

16.30 uur - Academie van Bouwkunst Amsterdam
Waterlooplein 211-213, Amsterdam
De expositie Aldo van Eyck, In-between toont een aantal speeltuinen van Aldo van Eyck dat gezien kan worden als alternatief voor de formele en grootschalige top-down ideeën van de functionele stad.  Met deze kleinschalige ingrepen die Van Eyck altijd nauwgezet ontwierp in de context van het grotere stedenbouwkundige geheel, toonde hij de kracht van dergelijke acupunctuur voor de leefbaarheid van de stad. De steeds terugkerende discussie over de positie van het kind in de stad,  onderstreept de huidige relevantie van Van Eycks werk en denken.
Ook wordt een maquette van het Sonsbeekpaviljoen getoond als onderdeel van een project van studenten van de Academie van Bouwkunst.

17.00 uur: Opening expositie Aldo van Eyck, In-between door Madeleine Maaskant, directeur Academie van Bouwkunst Amsterdam
17.10 uur: Presentatie De Jonge Stad door Dingeman Deijs
17.20 uur: Presentatie Urban Playscapes, een project in Sarajevo en Amsterdam dat de nadruk legt op de hedendaagse relevatie van Aldo van Eycks werk voor de leefbare stad
17.30 uur: Borrel

LINKS
De presentaties bij Van Eesteren Museum en Academie van Bouwkunst Amsterdam zijn verder ook publiek toegankelijk. Kijk voor informatie en openingstijden op de websites van deze instellingen.
http://vaneesterenmuseum.nl
www.bouwkunst.ahk.nl
www.bpd.nl
www.stroom.nl

18 maart 2018, 11:20 uur
NPO Radio 1

OVT (het historisch radioprogramma van de VPRO)
Het Spoor Terug: ‘Duurzamer dan sneeuw: de speelplaatsen van Aldo van Eyck'
door: Tjitske Mussche
over: architectuurexcursie Aldo van Eyck

Tools for Imagination: Aldo van Eyck – 100
Tools for Imagination: Aldo van Eyck – 100
Speeltuin Aldo van Eyck
Aankondiging speeltuin Aldo van Eyck