Jos Kruit, Zonder titel, 2007
Centrum Den Haag: Spui - Grote Marktstraat - Kalvermarkt
Prikkeldraad bijeengehouden door koeiendarm. Zo zagen de eerste beelden
eruit die Jos Kruit (1945) exposeerde. Nationale bekendheid kreeg zij
in één klap in 1994. Rudi Fuchs, destijds directeur van het Stedelijk
Museum in Amsterdam, toonde toen twee beelden van haar in de
tentoonstelling 'Couplet II'. De transparante 'Paardenkathedraal' werd het
bekendst. Deze ruimtelijke sculptuur had Kruit opgebouwd uit achttien
rozerode, verlengde paardenbenen van hars. De benen zijn telkens als
paar gegroepeerd en vervolgens tot koepels aan elkaar gekoppeld met
stalen buizen. Aangezien de paardenbenen van de binnenkoepel gestrekt
zijn en de buitenste benen geknield, verkrijgt het beeld een
merkwaardige draaiing.
Net als de 'Paardenkathedraal' bezitten andere
sculpturen van Kruit een grote ruimtelijkheid. Daarnaast is deze
beeldhouwer in haar werk altijd op zoek naar beweging en evenwicht. Dat
geldt ook voor haar sokkelbeeld. Ook hier is sprake van een open
constructie waarbij je het gevoel krijgt dat die binnen de ruimte van
de sokkel iets draait. Wat het sokkelbeeld is blijkt niet gemakkelijk
te benoemen. Desondanks is het in de verte wel herkenbaar. Op de sokkel
staat, iets schuin geplaatst, een zandkleurige cilindrische huls die
aan één kant open is. De buitenkant is glad gepolijst. Motorkappen en
vliegtuigen daar moet je onwillekeurig even aan denken. Binnenin de
huls ontwaar je, tegen een matte binnenwand, een stuur op een hoge
paal. Zowel stuur als paal zijn gelakt alsof het hout is. Associaties
met stuurwielen en masten van boten komen direct bovendrijven. Toch
ziet het totale beeld zelf er niet uit als iets concreets. Kruit heeft
voor haar sokkelbeeld de sokkel van Geert Lap als vertrekpunt genomen.
De sculptuur is bijvoorbeeld twee keer zo lang en voor de helft open.
Voor Kruit gaat het allereerst om verhoudingen, oppervlakte, materiaal,
ruimtelijkheid en beweging. Kortom haar sokkelbeeld is een echt
beeldhouwers beeld.
Terug naar overzicht De Beeldengalerij van P. Struycken
- 2008